Dawne ortografie, gramatyki i podręczniki języka polskiego

Informacja o autorze

<img src="/uploads/books/506/8f4ac9a4_1.jpg" />
Zenon Klemensiewicz urodził się 2 września 1891 roku w Tarnowie jako syn Ignacego (radcy skarbowego) i Kamili z Rożnowiczów. Uczęszczał do gimnazjum w Nowym Sączu. W czasach szkolnych przełożył na język esperanto jedną z nowel H. Sienkiewicza. Ukończył studia filologiczne (polonistyczne i klasyczne) na Uniwersytecie Jagiellońskim; odbył także studia uzupełniające na uniwersytetach we Fryburgu i Paryżu. Jego mistrzami i nauczycielami byli m.in. tacy wybitni badacze, jak Ignacy Chrzanowski, Jan Łoś, Kazimierz Nitsch, Jan Rozwadowski [Pisarkowa i Pisarek 2011, 9-10].
W czasie pierwszej wojny światowej służył w armii austriackiej na froncie włoskim i rosyjskim [Dziurzyńska 2011]. W 1919 roku rozpoczął pracę nauczyciela w gimnazjum w Krakowie. Działalność dydaktyczna była dla niego ogromnie ważna [Jodłowski 1969; Kowalikowa 2011]. Był autorem licznych podręczników dla szkół powszechnych i średnich, a „jego nazwisko (…) związało się z nauką gramatyki w świadomości chyba wszystkich Polaków, którzy chodzili do szkoły w latach trzydziestych i czterdziestych ubiegłego wieku” [Pisarkowa i Pisarek 2011, 11].
W 1923 roku rozpoczął pracę na Uniwersytecie Jagiellońskim – prowadził wykłady z dydaktyki języka polskiego. Doktoryzował się w 1925 r. na podstawie pracy Orzecznik przy formach osobowych słowa „być”, a w 1930 r. uzyskał habilitację, na podstawie rozprawy Liczebnik główny w polszczyźnie literackiej. Historia formy i składni. Jest również pierwszym w historii nauki polskiej docentem dydaktyki języka polskiego [Jakubowska 1961, 254]; habilitację w tej dziedzinie uzyskał w 1933 r. na podstawie rozprawy Dydaktyka nauki w języku ojczystym. W 1939 r. został profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wykładał gramatykę opisową i historyczną.
Jako oficer rezerwy brał udział w kampanii wrześniowej. W okresie okupacji uczestniczył w tajnym nauczaniu uniwersyteckim (1941-1945) [Zaręba 1969]. Po wojnie został kierownikiem Katedry Języka Polskiego (1947-1952), a także – dziekanem Wydziału Polonistycznego (1947-1948). Był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Nauk, redaktorem naczelnym czasopisma „Język Polski” i wiceprezesem Związku Nauczycielstwa Polskiego, członkiem World Academy of Art and Science, a także członkiem i kierownikiem takich jednostek, jak Pracownia Słownika Staropolskiego PAN, Pracownia Słownika Polszczyzny XVI wieku, Zakład Językoznawstwa PAN w Krakowie (Pracownia Historii Języka Polskiego i Pracownia Składni Historycznej), Ośrodek Badań Prasoznawczych w Krakowie (Pracownia Językoznawcza i Rada Naukowa) [Pisarkowa i Pisarek 2011, 10; Urbańczyk 1961, 253-254]. Kształcili się u niego m.in. Mieczysław Karaś, Krystyna Pisarkowa i Walery Pisarek.
Zenon Klemensiewicz zginął w katastrofie lotniczej 2 kwietnia 1969 roku w Podolicach koło Suchej Beskidzkiej. Przyczyn wypadku do tej pory nie wyjaśniono.

Anuluj