Dawne ortografie, gramatyki i podręczniki języka polskiego

Schemat opisu gramatyk

Wszystkie dzieła zostały opisane według następującego schematu:

             AUTOR GRAMATYKI

             Pełny tytuł DZIEŁA (oryginalny / w tłumaczeniu na język polski)

             DRUKARZ/WYDAWCA

             MIEJSCE WYDANIA  

             ROK WYDANIA i (NR WYDANIA) 

             FORMAT

             LICZBA KART/STRON

             JĘZYK DZIEŁA

             OPISYWANY JĘZYK

             INFORMACJA O AUTORZE

             INNE DZIEŁA AUTORA/TWÓRCZOŚĆ

             CHARAKTERYSTYKA DZIEŁA

             (cel – adresat – założenia teoretyczne – definicje: gramatyki, mowy, języka – struktura dzieła –

             jego oryginalność)

             RECEPCJA DZIEŁA (tu: informacja o kolejnych wydaniach)

             CIEKAWOSTKI

             WERSJA ELEKTRONICZNA

             LITERATURA PRZEDMIOTU

             IMIĘ I NAZWISKO AUTORA OPRACOWANIA.

Przyjęty schemat umożliwia porównanie gramatyk i projektów ortograficznych, pozwala na pokazanie istniejących pomiędzy nimi podobieństw i różnic. Podstawę opisu stanowi zazwyczaj pierwodruk, a jeśli jest on niedostępny – drugie lub kolejne wydanie dzieła. Przedmowy załączane do gramatyk szesnasto- i siedemnastowiecznych zostały podane w transkrypcji. Te pisane wyłącznie po łacinie i niemiecku zostały również przetłumaczone na język polski. Przy omawianiu kategorii gramatycznych odwołujemy się do współczesnego układu gramatyk. Ponieważ dawniej kryteria wyodrębniania kategorii różniły się nie tylko od kryteriów stosowanych współcześnie, lecz także – co bardziej utrudnia porównanie – często się krzyżowały, niezupełnie udało się nałożyć współczesną siatkę pojęciową na propozycję autorów dawnych gramatyk.

Opracowania dotyczące poszczególnych gramatyk – w wersji skróconej – są sukcesywnie publikowane w czasopiśmie „Poradnik Językowy” w dziale Gramatyki języka polskiego, począwszy od zeszytu 4/2014. 

 
©2014-2018 Uniwersytet Warszawski. Wszelkie prawa zastrzeżone. ISBN 978-83-64006-99-9