Dawne ortografie, gramatyki i podręczniki języka polskiego
Gramatyki
XVII wiek
- Alexander Raphaëli, Polnischer Sprach-Weiser/ Das ist: Rechte gründliche Anleitung/ die Polnische Sprache rein und wohl zu lernen / in kurtze und deutliche Regeln verfasset (Przewodnik do języka polskiego/ To jest gruntowne nauka jako się języka polskiego dobrze nauczyć, ujęta w krótkie i klarowne reguły), Justus Reinhold sel. Wittwe, Leipzig 1698, 111 s.Seria B
- F.D. Duchênebillot, Nouvelle méthode très facile pour aprendre un peu de tems à lire, écrire & parler François, pour l’usage des Demoiselles Pensionaires du Monastère Roïal des Religieuses de l’Adoration perpetuelle du très Saint SACREMENT. Avec un recueil de differens mots & un petit discours familier à la fin (Nowy sposob do nauczenia się łatwo i prętko czytać, pisać, i gadać po Francusku, do używania Ich Mościom Pannom Swieckim w Klasztorze Krolewskim Wielebnych Panien Zakonnic ustawicznej Adoracjej Przenaświętszego SAKRAMENTU zostającym. Z zebraniem Słow rożnych i Dyskurśikiem pospolitym na końcu), Do druku podany za staraniem i kosztem Przewielebnych Panien Sakramentek. W drukarni Collegium OO. Scholarum Piarum, Warszawa 1699 (wyd. I), 317 + 9 nlb. s.Seria B
- Bartłomiej Kazimierz Malicki, Klucz do ięzyka francuskiego to iest grammatika polsko-francuska przez Bartłomieia Kazimierza Malickiego Filozofiey y Medycyny Doktora, Jego Krolewskiey Mości Sekretarza, na pomoc Polakom chciwym umiejętności Języka Francuskiego złożona a za osobliwą szczodrobliwością Wielmożney Iey Mości Paniey Heleny Wiktoriey z Smarżewa Morstynowey starościney sieradzkiey, W drukarni Mikołaja Aleksandra Schedla, Kraków 1700 , 228 + 10 nlb s.Seria B
XVIII wiek
- Johann Ernst Müllenheim, Neu-erörterte Polnische Grammatica. Aus Bewehrten Polnischen Auctoribus, wie auch eigner Ubung und Erfahrung, Gott zu Ehren Und Der Schul-Jugend Zum Gründlichen Unterricht ((Na nowo wyłożona gramatyka polska. Na podstawie sprawdzonych autorów, własnych ćwiczeń i doświadczenia, Bogu na chwałę, młodzieży szkolnej na pożytek)), Gottfried Tramp, Brieg 1717, 276 s.Seria B
- Stanisław Dąbrowski, Grammatica francuska i polska, albo sposób najskuteczniejszy do nauczenia się tak Polakowi francuskiego, jako też Francuzowi polskiego języka, dla wygody uczących się ... do druku podana , Druk. J.K.Mci i Rzeczypospolitey w Kolegium XX. Scholarum Piarum, Warszawa 1759 (wyd. II), 4 nlb + 278 s.Seria B
- Stanisław Kleczewski, O początku, dawności, odmianach i wydoskonaleniu języka polskiego. Zdania, Drukarnia Jego Królewskiej Mości i Bractwa św. Trójcy, Lwów 1767, 6 nlb + 126 s. + 22 nlb s.Seria B
- Michał Dudziński, Zbiór rzeczy potrzebniejszych do wydoskonalenia się w ojczystym języku służących, Drukarnia Akademicka J.K. Mci , Wilno 1776, 75 s.Seria B
XIX wiek
- Jacek Idzi Przybylski, Język polski, [w:] tenże, Klucz staroświatniczy do sześciudziesiąt dwu śpiewów Homera i Kwinta w rubrykach całego abecadła. Wyjaśnienia... cz. 2, Kraków 1816, 8–222 s.Seria B
- Onufry Kopczyński, Grammatyka języka polskiego przez X. Onufrego Kopczyńskiego Piiara. Dzieło pozgonne, Drukarnia Księży Pijarów, Warszawa 1817, 267 s.Seria B
- Maksymilian Jakubowicz, Grammatyka języka polskiego przez Maxymiliana Jakubowicza ułożona, Nakładem Fr. Moritza, w Drukarni przy ulicy Sto-Jańskiey pod N. 431, Wilno 1823, [t. 1.] XXXVI, 336, 14 nlb., t. 2 s.Seria B
- Maksymilian Siemiginowski, Grammatika pol'skago jazyka dla pol'zy i upotreblenija rossijskago junošestva (Gramatyka języka polskiego dla rosyjskich młodzieńców), drukiem Inspektora Archimandryta Ijeremija, Kijów 1831, VIII + 163 s.Seria B
- Feliks Żochowski, Części mowy odmieniające się przez przypadki, Biuro Informacyjne, Warszawa 1838, X, 389, [21] s.Seria B
- Jan Nepomucen Deszkiewicz, Gramatyka języka polskiego, druk F. Skielskiego, Rzeszów 1846, XII + VI, 464 s.Seria B
- Erazm Rykaczewski, Grammaire de la langue polonaise, contenant les règles appuyées sur les exemples tirés des meilleurs auteurs polonais, destinée principalement à l'usage des écoles polonaises à Paris (Gramatyka języka polskiego zawierająca reguły poparte przykładami zaczerpniętymi z najlepszych polskich autorów, przeznaczona głównie do użytku szkół polskich w Paryżu), Librairie B. Behr (E Bock), Imprimerie de L. Martinet, Paris, Berlin–Poznań 1861, VII, [1], 243 s.Seria B
- Antoni Małecki, Gramatyka języka polskiego większa przez dra. Antoniego Małeckiego, Profesora języka i historyi literatury polskiéj w Uniwersytecie lwowskim, Drukarnia E. Winiarza, Lwów 1863 (wyd. I), XXIII + nlb. 1 + 427 + nlb. 1 + tabela s.Seria B
- Rufin Piotrowski [wydane anonimowo], Zasady gramatyki polskiej dla użytku Szkoły Narodowej Polskiej (Batignolles w Paryżu) wyłącznie ułożone [dalej: część pierwsza]. Zasady gramatyki polskiej: o składni – dopełnienie. Dla użytku Szkoły Narodowej Polskiej (Batignolles w Paryżu) wyłącznie ułożone [dalej: część druga], J. Claye, Paryż 1864, 171 + 53, [1] s.Seria B
- Józefa Kamocka, Praktyczny wykład nauki języka polskiego obejmujący źródłosłów, składnię i pisownię, Skład Główny w Księgarni Michała Glücksberga, Warszawa 1870, 6 nlb. + II + 181 + 4 nlb s.Seria B
- Michał Grubecki, Srawnitielnaja grammatika polskago jazyka s russkim, sostawlennaja uczitielem gimnazii Michaiłom Grubieckim (Gramatyka porównawcza języka polskiego z rosyjskim, ułożona przez nauczyciela gimnazjum Michała Grubeckiego), Gławnyj skład w kniżnom magazinie F. Popławskago, prieżdie I. Błaszkowskago, Druk. A. Pajewskiego, Warszawa 1891 (wyd. 6), 110, [1] s.Seria B
- Antoni Krasnowolski, Systematyczna składnia języka polskiego, z zapomogi Kasy im. Mianowskiego, E. Wende i Sp.; druk. Estetyczna K. Sierpińskiego, Warszawa 1897; 1909, 319 [+V] s.Seria B
XX wiek
- Jan Baudouin de Courtenay, Charakterystyka psychologiczna języka polskiego, w: Jan Łoś, Jan Rozwadowski, Aleksander Brückner, Jan Baudouin de Courtenay, Tytus Benni, „Język polski i jego historia z uwzględnieniem innych języków na ziemiach polskich. Cz. 1” [Encyklopedya Polska, t. 2, dz. 3], Nakł. Akademii Umiejętności, Kraków 1915, 154–226 s.Seria B
- Kazimierz Wóycicki, Stylistyka i rytmika polska. Podręcznik dla szkoły i samouków, Druk Rubieszewskiego i Wrotnowskiego, nakł. Gebethnera i Wolffa , Warszawa 1917, 186 s.Seria B
- Tadeusz Lehr-Spławiński, Roman Kubiński, Gramatyka języka polskiego. Podręcznik szkolny. Z 19 rycinami w tekście, tablicą i mapą narzeczy, Wydawnictwo Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich, Lwów–Warszawa–Kraków 1927, 2 nlb. + 177 s.Seria B
